1,4 milyonluk araç filosu ile dünyanın en büyük araç kiralama firması olan Enterprise, 21 Haziran itibariyle Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş. ile Türkiye operasyonuna girdi. Türkiye’de sektöre yeni bir soluk getirecek olan Enterprise, 5 yıl içinde yatırımını filo kapasitesini 10 bin araca çıkaracak. Şuanda 26 ildeki 46 ofis ile hizmet verdiklerini belirten Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Özarslan Tangün, birkaç sene içerisinde sadece İstanbul’da bu sayıyı 80’e çıkartmayı hedeflediklerinin altını çizdi.
Öncelikle, Yes Oto Kiralama ve Enterprise’ın işbirliği nasıl ortaya çıktı?
Yes Oto Kiralama, 1990 yılında kurulan, günlük araç kiralama sektörünün öncüsü konumunda olan firmadır. 1997 yılından itibaren National Car Rental’ın Türkiye lisansı ile hizmet vermeye başladık. Daha sonra 2004 yılıyla birlikte ise Alamo müşterilerine hizmet vermeye başladık. Bu iki markanın global pazardaki sahibi ise Enterprise şirketidir.
Enterprise, 2012 yılında Avrupa ve Asya’da büyüme kararı aldı. Fransa ve İspanya’da iki tane ofis alımıyla başlayan bu büyüme, daha sonra franchising olarak devam etti. Bu dönemde de bizimle görüştüler. Zaten National ve Alamo markası ile yaptığımız işler, bizim başarılarımızı ortaya koydu. Türkiye’de 26 il ve 46 ofisimiz şuanda Enterprise olarak hizmet veriyor. Şuanda Türkiye, Türki Cumhuriyetler ve Irak’taki bayilik hakları bize ait.
Türkiye’nin gelişim hızı, global şirketleri bu pazar için iştahlandırıyor
Türkiye’deki günlük kiralamadaki araç sayısı 20-25 bin arasındadır. Bizim filomuz ise 2,500 araçtan oluşuyor. Ama biz bunu çok hızlı bir şekilde büyüteceğiz. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde bu sayıyı 10 bine çıkartmayı hedefliyoruz. Genel olarak dünya ve Türkiye’deki araç kiralama sektörünü konuşursak, dünyada bu sektör yaklaşık 60 milyar dolarlık bir sektör. Bunun %45’i Amerika ve Kanada’da gerçekleştiriliyor. %25’i ise Avrupa’da. Kişi başı harcama bazında bakıldığında ise Türkiye’de iki buçuk dolar olan bu rakam, Avrupa’da ortalama 30, Amerika’da ise 80 dolarlara çıkabilmektedir. Bu tabi ekonomik gelişmeye, alışkanlıklara, havayolu taşımacılığının yaygınlığına bağlı olarak değişmektedir. Türkiye’de bunlar artık daha hızlı gelişiyor. Aynı zamanda Türkiye’nin ekonomik ve turizm açısından gelişiyor olması ve birçok global şirketin Türkiye pazarına önem vermesi Enterprise’ın bu pazara girmesinde önemli bir etken.
Bu gelişmelere bağlı olarak dünya ve Türkiye arasında araç kiralama kültürü arasındaki farklılıklar neler?
Araç kiralama dendiğinde, günlük araç kiralama, saatlik araç kiralama ve car sharing gibi farklı yöntemler bulunuyor. Bunlar daha yeni ortaya çıkan ve endüstriyi çok fazla etkilemeyen şeyler. Biz bunların bazılarını Türkiye’ye getireceğiz. Ancak bunun için tabi ki zaman gerekiyor. Havayolu taşımacılığının gelişmiş olması bunu tetikleyen en önemli unsur. Örnek vermek gerekirse; İstanbul’dan Bodrum’a giderken araçla gitmek yerine, havayolunu kullanıp oradan araç kiralamak daha mantıklı. Bu gelişmeler bizim sektörümüzün gelişmesine neden oluyor.
Peki, araç kiralama sektöründe ne gibi sıkıntılar yaşanıyor?
Ticari kurallara uymayan, merdiven altı diye tabir edilen ve özellikle yaz aylarında ortaya çıkan bir sürü firma var. Bunlar sigortasız ve bakımı olmayan araçları müşterilere vererek boş senet imzalatıyorlar. Burada çok ucuz fiyat veriyorlar ve haksız bir rekabet söz konusu. Biz, kaskonun geçerli olabileceği tüm durumlarda yapılan kazaların hasarını karşılıyoruz. Ancak ne olduğu belli olmayan firmalardan kiraladığınız araçlar ile bir kaza yaptığınızda, hasarı cebinizden ödemek zorunda kalıyorsunuz. Bu konuda yasal altyapıdaki boşlukların doldurulması lazım. Bu sayede sektör hem hızlı bir şekilde gelişir, hem de bizim gibi firmalar daha çok yatırım yapabilir.
Önümüzdeki dönem için pazar payı hedefleriniz neler?
Biz bu sektörün büyüyeceğini düşünüyoruz. Son 5 sene içerisinde sektör zaten %15 civarında bir büyüme gerçekleştirmiş. Önümüzdeki dönemde de sektörde böyle bir büyüme bekliyoruz. Enterprise Türkiye olarak biz ise, bunun iki katı veya daha fazla bir büyüme planlıyoruz.
Havaalanları araç kiralama şirketleri için çok önemli. İstanbul’a da dünyanın en büyük havaalanı yapılıyor. Enterprise Türkiye olarak bu konuda ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
Bu, biz ve sektör için çok önemli bir gelişme. Burada önemli olan, yeni havaalanındaki araç kiralama operasyonlarının dünyadaki diğer havaalanlarındaki benzer olması. Bu hem müşterinin rahatı hem de havaalanı trafiği açısından çok kritik bir şey. Atatürk havalimanındaki yapılanma eski olduğundan bu verimli bir şekilde yapılamıyor. Yurtdışında bu şu şekilde oluyor; araç kiralama şirketleri havaalanının yakınında ama dışında bir yerde konumlanıyor. Bu sayede binlerce araç havaalanı trafiğine karışmamış oluyor. Yeni havaalanında da bu sistemi oturtacaklarını düşünüyoruz.
Son olarak eklemek istedikleriniz…
Öncelikle şunu söyleyeyim, Enterprise Türkiye olarak sektörün gelişmesi için her şeyi yapmaya hazırız. Hizmet sektöründeyiz ve burada müşteri memnuniyeti çok önemli. Bu konuyla alakalı dünyanın en gelişmiş araç kiralama yazılımını kullanıyoruz. Eğitim ile alakalı programlarımız var. Sektördeki boşluğu doldurmak için elimizden geleni yapacağız.
Raportaj: Enes Karadayı
Facebook: www.facebook.com/eneskaradayi25
Twitter: @eneskaradayi